Wie is de kapitein vandaag?

Opvoeden is een ingewikkelde klus. Wanneer doe je het goed? Wat werkt? Wat werkt voor alle vier? Vaak is het een soort van proberen. Ik doe maar wat. Met de beste bedoelingen. De ene keer pakt het goed uit. De andere keer niet. Soms werkt het eenmalig.

En soms heb je zo’n opvoed-dingetje waarvan je denkt: Het werkt! Het delen waard!

Zo eentje hebben wij een paar weken geleden ontdekt.

Onze kinderen hielpen bijna niets mee in het huishouden. Alléén hun kamer ruimen ze elke week op. Als hun kamer netjes is krijgen ze zakgeld. En verder helpen ze wel mee als ik het vraag. Meestal zonder mopperen.

Soms hoor ik anderen over schema’s, roosters, aan de beurt zijn. Ik doe daar helemaal niks mee. Dat lijkt heel prettig voor de kinderen. Maar ik wil ze graag leren dat het leven zó niet in elkaar steekt. Ze moeten steeds zelfstandiger en zelfredzamer worden. Huishoudelijk werk hoort daar ook bij.

Ik ben zo iemand die het liefst alles zelf doet. Dat gaat het snelst. En precies hoe ik het in mijn hoofd heb. Maar voor vier kinderen zorgen EN alles zelf willen doen, lukt me niet.

Ik heb de kinderen bij me geroepen. Ze moesten allemaal even op de bank zitten. ‘Papa en mama komen soms een paar handen tekort.’ Ik liet ze voorbeelden noemen. Ze konden er wel een aantal bedenken.

Ik heb ze gevraagd hoe we dit kunnen oplossen. We hebben met elkaar overlegd. ‘Is het een goede oplossing om iedere dag iemand de kapitein te laten zijn?

Nu hoor ik je denken: de kapitein? Hoezo dat woord? Nou, op school zijn de kinderen om beurten een week de kapitein. Je helpt de leerkracht, en je hebt een paar privileges. Precies wat wij in ons gezin nodig hebben. En zeg nou zelf, het woord kapitein is toch veel leuker dan het woord hulp.

Ze stemden alle drie (de jongste doet uiteraard nog niet mee) hartelijk in. Ik beloofde kaartjes te maken voor op het planbord. Het werd een plaatje van een octopus, want die had wel acht armen. Handig met helpen.

Nu hangen er kaartjes op het planbord. Ze hebben alle drie hun eigen kleur. Een stukje magneetplakband erachter, en voilà. De kapitein.

En wat moet een kapitein doen? Helpen met tafeldekken. Helpen om af te ruimen. Uiteraard brengt iedereen zijn eigen bordje naar de keuken, maar de kapitein helpt verder mee. De bezem halen. En verder alle kleine meehelpklusjes die ik verzin. Niet elk kind kan evenveel meehelpen. De oudste maakt de vaatwasser leeg. Bij de derde ben ik al tevreden als hij de stoffer en blik teruglegt.

En welke privilege krijgt hij? Het lievelingsplekje aan tafel. We hebben geen vaste plekken, maar één plek is heel favoriet bij de kinderen. Die plek is nu voor de kapitein. Soms mag de kapitein iets lekkers uitdelen. De zondagse chips in een schaal gieten.

Het werkt. En dat zegt heel wat. Van onze oudste twee jongens had ik niet anders verwacht. Maar onze derde. Die heeft altijd smoesjes om niet mee te kunnen helpen. Hij kan z’n eigen schoen nog niet in de gang leggen, want ‘zijn hand is een beetje moe.’ Maar hij vindt kapitein zijn héél leuk. Hij helpt mee. Hij blijkt ook veel meer te kunnen dan ik dacht. H

 

De kinderen weten precies wie er aan de beurt is. Ze halen het kaartje van gisteren weer weg. Ik hoef er niet naar om te kijken.

Aan het einde van de dag bedanken we de kapitein voor het fijne meehelpen. Op school krijgen ze een sticker. Thuis een compliment.

We zijn er inmiddels al een paar weken aan gewend, en nog steeds werkt het goed. Bij de oudste twee hoef ik niks te zeggen. Die helpen graag. Bij de derde moet ik consequent zijn. Als je aan de beurt bent, help je. Ook al ‘zegt je buik dat je liever gaat duimen.’ Ja écht, zulke goed bedachte smoesjes!